Wednesday, June 3, 2009

De Vlaamse natie als mythe en anachronisme



Met de verkiezingen voor het Vlaams parlement voor de deur, dringt de vraag naar het al dan niet legitiem karakter van die instelling zich op. Wat is de meerwaarde van een Vlaams parlement? Wat is de zin van een Vlaamse natie?

Een natie verwijst vooral naar de contouren van een volk met een gemeenschappelijke cultuur en taal. Het Vlaams is echter geen taal, het is een verzameling van soms sterk uiteenlopende dialecten. De officiële taal in Vlaanderen is het Nederlands, maar niet iedereen heeft die enigszins onder de knie. En dat hoeft ook niet. Het moet mogelijk worden om in bepaalde gebieden van Vlaanderen in zeer grote mate een andere taal te spreken, zoals het Engels of het Frans. Nederlands moet ook niet eeuwenlang de eerste taal hier zijn.
Een gemeenschappelijke cultuur is er niet in Vlaanderen, de regio is een lappendeken van culturen en subculturen. Het krampachtig vasthouden aan het concept en de mythe van een Vlaamse natie beperkt de culturele diversiteit en versterkt de éénheidsworst.
Het Vlaams parlement is in grote mate het staatkundige verlengstuk van de Vlaamse natie. De deelstaat Vlaanderen kan niet bestaan zonder een Vlaamse regering en een Vlaams parlement. Deze instellingen belichamen de Vlaamse particratie, een bestuurlijk systeem waarin grote bedrijven en partijen de macht bezitten, en minderheden vaak machteloos zijn zolang ze niet een meerderheid proberen te verwerven binnen het kader van een politieke (lees staatkundige) partij.
De deelstaat Vlaanderen huldigt het centralisme en blokt decentralisatie of gemeentelijke/lokale democratie af. Beslissingen worden van bovenaf genomen en verkozenen dienen weinig of geen verantwoording af te leggen aan diegenen die voor hen gestemd hebben. Verandering van onderuit wordt regelmatig afgeblokt.
De Vlaamse natie is echter een anachronisme. De toekomst is aan de gemeentelijke democratie en de samenwerkingsverbanden tussen gemeenten, een samenwerking die regelmatig haaks zal staan op nationale samenwerking. De toekomst is aan de rechtstreekse democratie, de buurtraden en de volxvergaderingen. De verandering van onderuit kan de sociale en ecologische bewegingen versterken en vergroten.

Wat maakt iemand anarchistisch?

Volgens mij heeft het vooral met een gevoel te maken ergens bij te horen. Als men zich weinig thuis voelt in de anarchistische beweging gaat...