Tegen de sponsoring van ontwikkelingshulp

Music for life heeft alweer een recordbedrag opgeleverd. Het gebeurde met onder andere de sponsoring van Coca-Cola, Carrefour, Opel, Electrabel en Total. En op ons televisiescherm kregen we een resem politici die het niet erg vonden om ontwikkelingssamenwerking aan sponsoring te koppelen.
Met de campagne Music For Life willen Studio Brussel en Rode Kruis-Vlaanderen dit jaar terecht een stille ramp onder de aandacht brengen : de gevolgen van malaria. De opbrengst gaat vooral naar de aankoop van muggennetten voor het Afrikaanse land Burundi. “Malaria is er de belangrijkste doodsoorzaak. De ziekte slaat vooral hard toe bij zwangere vrouwen en kinderen onder de 5 jaar.”
Journalist Walter Zinzen stelde zich echter vragen : “Het Rode Kruis doet zijn best om de kritiek op zijn anti-malaria-actie via Music For Life te ontzenuwen, maar fietst zorgvuldig rond de hamvraag: waar gaat de opbrengst van Music For Life naartoe? Met andere woorden: welk bedrijf mag zich verheugen in de order voor tienduizenden muskietennetten? Ligt dit bedrijf in Afrika en zorgt Music For Life voor bijkomende werkgelegenheid? Of staat het in België of elders in Europa en doet Music For Life mee aan de crisisbestrijding in eigen streek? Hoeveel gaan die muskietenneten kosten per stuk, en tegen welke prijs worden ze naar Burundi getransporteerd? En wie wordt daar dan weer beter van? De Afrikanen?”
De vraag over het bedrijf dat de netten produceert werd al in oktober gesteld in De Standaard, maar antwoorden deed het Rode Kruis niet. Dat het Rode Kruis geen neutrale instantie is spreekt vanzelf. Het evenement Music for life vindt niet voor niets plaats aan de vooravond van kerstmis. Het kruis blijft ook een christelijk symbool en moet de zin voor naastenliefde van Christenen benadrukken. Jammer, want dat zullen Bush, McCain, Palin en de andere christelijke Republicans in de VS graag geweten hebben. Het veelvuldig getoonde rode kruis draagt als symbool ook niet bij aan de verdere secularisering van Vlaanderen.
De toon werd gezet toen Vlaams minister-president en Christen-democraat Kris Peeters al vroeg een bezoek bracht aan het Glazen Huis van Studio Brussel in Gent. Hij maakte er de tussenstand van een bedrag bekend, het bedrag dat de benefietactie tot dan toe had opgebracht, en voegde daar in naam van de Vlaamse regering nog 300.000 euro aan toe. Met de gift van de Vlaamse regering erbij kwam het totaal op 876.800 euro. De Gentse burgemeester Daniel Termont was de allerlaatste gast in het Glazen Huis tijdens deze Music For Life en deed er nog 50.000 euro bovenop, het totaalbedrag uiteindelijk : 3.649.595 euro!
Popmuziek en ontwikkelingshulp, het is geen nieuw gegeven. Na het Live aid van Bob Geldof en andere bekende popmuzikanten is Music for life in Vlaanderen met zijn recordbedragen aan schenkingen uitgegroeid tot het nieuwe gezicht van een groot deel van de ontwikkelingshulp. Ontwikkelingshulp gaat blijkbaar goed samen met het promoten van popmuziek, een promotie waarbij de ene muziek al kwaliteitsvoller is dan de andere om het zacht uit te drukken. Het is een evenement waar platenmaatschappijen voordelen uit kunnen halen als hun muziek er gedraaid wordt en waarbij sponsoring of andere connecties met het bedrijfsleven niet geschuwd worden. Ja, ook Woestijnvis, Knack, de Nationale loterij en De Lijn halen voordelen uit Music for life.
Het hoeft ons dan ook niet te verwonderen dat nogal wat mensen zich vragen stellen bij het concept ontwikkelingshulp. Is échte hulp niet immers hulp overbodig maken en meer ruimte geven aan sociale economie? Brengen we de armen in de derde wereld niet in een afhankelijkheidspositie dankzij het bestaande systeem van ontwikkelingssamenwerking? Is de bestaande hulp niet een doekje voor het bloeden en hebben we geen nood aan meer structurele en fundamentelere veranderingen? Gaat ontwikkelingshulp momenteel niet te veel over de imago-opsmuk van bedrijven, commercieel denkende popmuzikanten, prins Laurent, Yves Leterme en Helmut Lotti?

Het beheer van de Belgische staat? Nee, dank u.

Ministers en burgemeesters in overvloed... Sociaal-democraten en Groenen beheren dus volledig mee de Belgische staat. Dit is een oproep tot protest daartegen en gaat over het waarom van die oproep.

Wat is er mis met de Belgische staat?

Het is een rijke staat die te weinig doet om armoede in eigen land en het buitenland te bekampen, en het kapitalistisch systeem volop ondersteunt door het bedrijfsleven weinig aan banden te leggen.
Dit is een land waarin economische groei nauwelijks in vraag gesteld wordt, en er wordt hier weinig ruimte gegeven aan groepen die er wel tegen ingaan.
Dit is een staat waar er volop ruimte is voor commerciële reclame, zelfs wanneer het gaat om luxe-produkten die in hoge mate de opwarming van de aarde in de hand werken.
Het is een schijndemocratie. Er worden erg weinig initiatieven genomen om de inspraak van mensen te verhogen. Er is bijvoorbeeld weinig ruimte voor lokale democratie.
Gemeenten zijn momenteel in grote mate subject en object van de verstaatsing : gemeentebesturen ondersteunen de werking van de Belgische staat, en de verschillende Machten (wetgevende, uitvoerende, gerechtelijke machten en de media) hebben een grote impact in elke Belgische gemeente.
Er is heel weinig aandacht voor de municipalisering van economie : het onder een gemeentelijke en democratischere invloed brengen van economische processen. Er is sowieso weinig aandacht voor sociale of morele economie, er blijft bijvoorbeeld veel hiërarchie op de werkvloer.
Het is een land met een te hoge urbanisatiegraad, een groot tekort aan duurzame technologie en bossen, en het is een Europese regio met vervuilde rivieren en ongezonde lucht (vooral in de grootsteden).
Dit is een staat waarin mensen van niet-Belgische origine vaak gediscrimineerd worden, zeker qua inkomen en civiele rechten.
Dit is een land waarin veel werklozen gestigmatiseerd, gediscrimineerd en gedisciplineerd worden.
Het is een regio waar er nogal wat aandacht is (maar niet genoeg) voor lichamelijke gezondheid van de inwoners, maar waar er heel wat misgaat met de geestelijke gezondheid van veel mensen.
België werkt als verzuilde staat religieuze en andere vervreemding regelmatig in de hand. Vrijzinnig humanisme moet vaak het onderspit delven voor dogmatisch denken en handelen, patriarchale godsdienstuitingen, antihumanisme.
...

Het alternatief? Meer linkse initiatieven die de democratie van onderop stimuleren en ons op het juiste sociale en ecologische spoor zetten.

Over populisme in Vlaanderen

Volgens Van Dale is populisme de neiging zich te richten naar de massa van de bevolking. Als we het zo definiëren, dan zijn partijen als Vlaams Belang (VB) en Lijst Dedecker (LDD) niet Belgisch-populistisch. Op Vlaams vlak scoren ze immers veel meer qua populariteit dan op Belgisch vlak. Bovendien zijn ze duidelijk anti-vakbonden. Met een syndicalisatiegraad van ongeveer 70 % zijn Belgen op dat vlak duidelijk anders ingesteld dan VB en LDD.
Zijn die partijen dan Vlaams-populistisch? In feite moeten we oppassen met een gemene deler te proberen zoeken als het over bevolking gaat, zeker in België.. dat nogal heterogeen van aard is. Vlaanderen is wel iets homogener qua bevolking. Het christendom drukt bijvoorbeeld nog altijd een vrij grote stempel op de Vlaamse mentaliteit. En toch.. er gaan heel wat minder mensen naar de kerk dan vroeger.
Er is ruimte voor katholicisme bij VB en LDD, zeker bij een Gerolf Annemans. Maar het zou een foute inschatting zijn om hen als partijen te bekijken die een christelijke stempel dragen. De CD&V draagt wel die stempel. Bij VB en LDD gebruikt men het christendom vooral om de invloed van islamitische strekkingen af te remmen. Maar ook het heidendom, agnosticisme en atheïsme hebben hun invloeden bij de zeer rechtse politici.
Wat ook opvalt is het feit dat Vlaams-nationalisme, moreel nihilisme en machtswellust of zeer autoritair denken en handelen een grote rol spelen in de mentaliteit van de meest rechtse politici in Vlaanderen. Maar het is zeker niet zo dat mensen in Vlaanderen daar altijd in mee gaan. In feite kunnen we dus stellen dat CD&V en N-VA misschien wel Vlaams-populistischer zijn dan VB en LDD. Ze zullen het etiket rechts-populisme sneller verwerpen dan VB en LDD maar ze komen meer in aanmerking voor het etiket.
Het soort marktdenken dat CD&V en N-VA uitdragen is populairder in Vlaanderen dan het zeer rechtse marktdenken van Dedecker en Dewinter. Bovendien slaan de gedachten van Leterme en De Wever iets meer aan in Wallonië en Brussel dan die van Dedecker en Dewinter. Toch ligt men alleen in Vlaanderen wakker van deze vier politici.
Belgisch-populisme bestaat in feite niet. Of Vlaams-populisme bij politici werkelijk meer is dan een opgedrongen spook? Ik heb er mijn twijfels over. De politicus die tot nog toe misschien het meest in aanmerking komt om als populist afgeschilderd te worden is Steve Stevaert (sp.a), met zijn pleidooien voor “wat de mensen willen”, maar Stevaert is inmiddels zowat van het toneel verdwenen.
Massamedia als Dag Allemaal, Humo en zeker de televisiezender één zijn “populistischer” dan politici. Het gebruik van de term populisme hoort dus misschien eerder thuis in de mediakritiek dan in de politicologie. Pogingen om kritieken op populisme te integreren in de mediakritiek zijn onder andere de verdienste geweest van een Jan Blommaert, Dieter Lesage of Eric Corijn.
In een radio-uitzending van 2004 beschreef de linkse criticus Corijn populisme als “een politiek die zich legitimeert door de uitdrukking te zijn van de wil van het volk en waarbij dat die uitdrukking rechtstreeks uit het volk naar voor komt en door bepaalde politici gedragen wordt." Over welk “volk” Corijn het hier heeft is mij echter te onduidelijk. Ik vind dan ook dat Corijn nog te veel mee gaat in het huidige alomtegenwoordige denken over concepten als “natie” en “volk”, waarbij de idee van een homogeniteit in “een natie” of “een nationaal volk” overeind blijft terwijl die er niet is.